فانوس جزیره

اولین درجه ذکر خداوند،ذکر زبانی است که با امکانات پله عقل انجام می شود(ذکر زبانی به تأیید و تشویق عقل انجام می شود و تا وقتی به مراتب قلبی و وجودی ارتقا نیابد، تأثیرپذیر از عشق نیست).

وقتی  ذکر زبانی ارتقا می یابد، تبدیل به ذکر ذهنی می شود.در این حالت، فرد حضور ذهن دارد؛ اما ذهن انسان، چیزی یا کسی را یاد می کند که غایب است و همین نشان می دهد که در این مرحله هنوز درک قلبی و وجودی از حضور خداوند رخ نداده است و فرد همچنان بر پله عقل خداوند را یاد می کند. بنابراین، احساس انس و نزدیکی چندانی نیز با او ندارد. در مرحله ی بعد، انسان ذکر بر پله عشق را تجربه می کند که دارای درجات مختلفی است.

ذکر بر پله عشق، قابل تعریف و توصیف نیست. چنین ذکری در مرحله اول، قلبی است؛ اما مداوم نیست و به صورت نوعی برانگیختگی احساسی و شوق نسبت به او تجربه می شود.

در درجه بالاتر ذکر، انسان چنان حضور خداوند را درک می کند که او را در خود و خود را در عظمت وجود او غوطه ور می بیند و تمام وجود او سرشار از عشقی توصیف ناپذیر است.

«درک حضور » خداوند، «ذکر وجودی » است. در بالاترین درجه ی ذکر وجودی، انسان به درک عمیق حقیقت توحید می رسد. از این رو، همه اذکار توحیدی در وجود او نهادینه می شود و محور وجودی او بر آن انطباق خواهد یافت.

این درجه از ذکر وجودی، «تنظیم وجود حول محور کمال » است و چنان که اشاره شد، بر آثار بیرونی نیز نقش خود را به جا می گذارد.

در حقیقت، محور وجودی هر انسانی بر دست، زبان، چشم و گوش او اثرگذار است و به عبارتی، حتی اعضای بدن کسی که محور وجودی او منطبق بر کمال باشد، ذاکر است. بنابراین، نه تنها نگاه چنین فردی از ظاهربینی به باطن بینی (معرفت الهی) رسیده است و در هر مخلوق وجه خدا را می بیند و شنوایی او ارتقا یافته است و آواهای کمال بخشی را که با گوش ظاهری

نمی توان شنید، می شنود، بلکه تشعشعات رفتار، نگاه، بیان و نوشتار او آثار مثبتی به جا می گذارد.

به این ترتیب، اتصال مدام، عامل تحولات عظیم درونی و بیرونی است که نه تنها بر زندگی خود فرد، بلکه کما بیش، بر زندگی کسانی که با او در ارتباط هستند نیز تأثیر مثبت دارد."

خدایا آشوبم ... آرامشم تویی ...

خدا جونم کمکمون کن که بیشتر و خالصانه تر به یادت باشیم ...